5 najważniejszych filmów w moim życiu

Pamiętam to jak dzisiaj. Był to prawdopodobnie październikowy wieczór, a ja byłam w pierwszej klasie liceum…
Kilka miesięcy wcześniej w gdyńskim Empiku odnalazłam książkę-wywiad-rzeka z Andrzejem Żuławskim. Nie miałam pojęcia kim jest człowiek, ale książka mnie zainteresowała. Kupiłam i pochłonęłam.

Po jakimś czasie okazało się, że po Polsce podróżuje zestaw filmów Żuławskiego, kina pokazują jego produkcje, organizują spotkanie z reżyserem.

Bez zastanowienia kupiłam karnet. Byłam po lekturze książki i już wiedziałam kim jest ten człowiek.
Teraz już nie pamiętam czy Błękitna Nuta była pierwszym filmem czy drugim pokazywanym w ramach retrospektywy. W białostockim kinie Pokój – niezbyt wiele widzów i ja – okutana, onieśmielona, nieopierzona. Licealne szkaradztwo.

Pamiętam, że po tym filmie nie mogłam się ruszyć. Nie potrafiłam oddychać, nie wiedziałam jak świat może dalej funkcjonować skoro tutaj rozegrał się dramat Fryderyka Chopina, George Sand i Solange. Byłam zachwycona Januszem Olejniczakiem w roli Chopina i kreacją Marie-France Pisier (Sand). Wtedy o ich historii nie wiedziałam prawie nic, ale od tego filmu oboje stali się mi na swój sposób bliscy. Są do tej pory.

Pamiętam, że kilka tygodni później – niczym z podziemi wygrzebałam ten film na DVD. Mam go w domu, oglądałam kilka razy, zmuszałam do obejrzenia rodzinę i znajomych.
Nikt nie podziela mojego entuzjazmu i zachwytu.

Od czasu tego filmu i spotkania z panem Żuławskim, mam zwyczaj dziękowania artystom za twory, które w jakiś magiczny sposób wywarły na mnie tak ogromny wpływ.

Prawdą jest, że zawsze powtarzam jak bardzo nienawidzę chodzić sama do kina. Jednak z drugiej strony moje samotne seanse pamiętam najbardziej i przeżywam najdotkliwiej.

O tym, że Róża nie jest łatwą historią wiedziałam od początku…

Kino w multipleksie wypełnione po brzegi. Średnia wieku na sali – 45 lat. Siedziałam z brzegu. Mam w zwyczaju (bezwiednie) składać dłonie i kłaść spokojnie na udach. Podczas seansu Róży ściskałam je tak bardzo, że co chwila drętwiały. Później miałam małe ranki od wbijanych paznokci. Nie płakałam.
Nie zapomnę tej muzyki, spokojnych, niepokojących i wibrujących dźwięków, Agaty Kuleszy na rowerze i Marcina Dorocińskiego jak wykopuje kartofle na polu. Nie zapomnę też ostatniej sceny, choć chciałam wstać i głośno zaprotestować – bo to takie nie fair, że ta historia musiała się tak skończyć.

Pamiętam, że wychodząc z galerii (galeria „alfa” jak dobrze pamiętam…) zastanawiałam się jak ludzie są w stanie śmiać się, jeść i robić zakupy. Czy nikt nie widzi tutaj dramatu Róży i Tadeusza? Jak można żyć ze świadomością, że na świecie wydarzyły się też tak straszne rzeczy?

Wychodząc kupiłam paczkę papierosów chociaż nie palę.

Henry Carter jest psychologiem. Jego żona popełniła właśnie samobójstwo. On traci wiarę… we wszystko.

Film poleciła mi koleżanka. Ludzie polecają mi masę filmów, ale oglądam tylko niektóre (doba jest krótka, a ja leniwa?). Nawet nie wiem czemu sięgnęłam właśnie po ten.

Zawsze utrzymuję, że nie płaczę na filmach, ale tutaj spłakałam się okrutnie.

To był samotny wieczór w moim maleńkim i ciasnym pokoju w Warszawie. Blok z wielkiej płyty, za oknem hałas tramwajów, ja na pierwszym roku studiów. Fizycznie – zdrowa, szczupła, odżywiająca się zdrowo i racjonalnie, psychicznie – posiniaczona, niestabilna, załamana, niepewna i samotna. Nie znałam wtedy pojęcia poczucie własnej wartości.
Shrink coś we mnie zmienił. Zaczęłam myśleć przez chwilę inaczej. Tego wieczora nie stałam na balkonie szóstego piętra zastanawiając się czy byłoby lepiej skoczyć czy powiesić się. Może było tak, że Shrink uratował mi życie? Nie wiem. Być może.

Jedną z bohaterek filmu jest Jemma. Nastolatka, która chce robić filmy. Trafia do Cartera, bo jej matka popełniła samobójstwo. Dziewczyna nie radziła sobie z własną złością, emocjami i wspomnieniami. Chciała wiedzieć dlaczego ktoś tak bliski mógł ją zostawić i wyrządzić taką krzywdę. Jak ten ktoś mógł być tak samolubny.
Ciężko było, ale cieszę się że po tych kilku latach już nie jestem tą dziewczynką z mieszkania na szóstym piętrze. Nigdy już nią nie będę.
Ale cieszę się, że pamiętam jak to jest nią być.

---

4. Walk the line (Spacer po linie)

 (film pojawił się już w zestawieniu filmowe historie miłosne)

Październik 2011. Nienawidzę filmów. Już nigdy nie będę ich robić, nie będę o nich myśleć i o nich pisać. Czasem coś obejrzę – zgoda, ale żadnego emocjonowania się, żadnego zaangażowania. Koniec tego związku, nie ma co rozpamiętywać. Filmy są bez sensu.

W czerwcu po raz drugi nie dostałam się na reżyserię do szkoły filmowej w Łodzi. W lipcu nie dostałam się na historię sztuki na UW.

Nadal mieszkam na szóstym piętrze tego samego mieszkania. Pogodziłam się z nim i nie mam już ochoty skakać z balkonu. W moim mikrym pokoju nie jest mi dobrze, ale staram się przymykać na to oko. Czuję się jak mały szczurek w małej norce, ale ignoruję too otępiające poczucie bezsensu. Podobnie jak ignoruję Warszawę, znajomych, życie i możliwości. Ignoruję wszystko. Mój plan to ignorowanie życia, praca i rutyna. Ewentualnie jako dyplomowany etnolog zaszyję się w jakimś skansenie na końcu świata.

Spacer po linie przyszedł jakiegoś wieczora. Razem z tym filmem śmiałam się i płakałam (nadal utrzymuję, że nie płaczę na filmie). Nawet nie chodzi o to, że historia Johnny’ego Casha i June Carter mnie aż tak zafascynowała – owszem była piękna, ale… Znowu coś się stało, zaszła jakaś reakcja chemiczna.
Ten film przypomniał mi o tym dlaczego kocham filmy. O tym, że potrafią zmienić nasze życie w dwie godziny, zagnieździć się w naszych głowach, wywrócić świat do góry nogami, a przynajmniej choć na chwilę porwać nasze myśli.

Po obejrzeniu go, przez godzinę nadal śmiałam się i płakałam. Tym razem dlatego, że znowu mi nie wyszło rzucanie tej toksycznej miłości. Znowu ja i film przeprosiliśmy się i wróciliśmy do siebie. Tyle miesięcy zarzekania się, a Spacer po linie zmienił wszystko w 136 minut.

Głupie, ale prawdziwe.

---

5. Out of sight (Co z oczu to z serca)

Jesień 2004 roku. Niedziela. TVP w ramach wieczornej ramówki prezentuje blok zakochana jedynka. Mam trzynaście lat. Twierdzę, że lubię oglądać filmy.

Przerzucam bezmyślnie kanały, moja rodzina krąży po domu, roczny brat domaga się uwagi. Natrafiam na scenę gdzie facet (jeszcze nie wiedziałam, ze to George Clooney) jest zamknięty z kobietą (ją kojarzyłam – Jennifer Lopez) w samochodowym bagażniku. Flirtują, a powietrze między nimi można kroić i sprzedawać jako źródło energii (podłączcie do lampki, a zaświeci…). Przysiadam na krześle obok telewizora.
Po godzinie słyszę to może usiądź wygodniej. Okazuje się, że zastygłam w bezruchu wpatrzona w ekran telewizora.

Przeżywam pierwszą fascynację aktorem, może pierwszą miłość (?). Nie mogę wyrzucić z głowy kilku scen i siedzę do późnej nocy grzebiąc w internecie – szukając informacji o produkcji. Później odnajduję scenariusz w języku angielskim – drukuję go, a ulubiony cytat będzie wisiał przez kolejny rok na drzwiach szafy.

Jestem zakochana w idei odczuwania tak silnych emocji względem jakiegokolwiek filmu. Jestem zakochana w idei samego odczuwania tych emocji (hormony…).

Przez kilka kolejnych lat próbuję to całe zainteresowanie filmem próbuję usprawiedliwić hormonami. Stwierdzam, że tak jak niektóre dziewczynki chcą być aktorkami, piosenkarkami i modelkami to ja mam tak z filmem – głupi wymysł, wybryk, skutek uboczny dorastania.
Wyrosnę, wydorośleję i przejdzie mi.

Nie muszę chyba dodawać, że nie przeszło mi, prawda? Naiwniak ze mnie.

---

 

5 (ulubionych?) filmowych historii miłosnych

(w kolejności jak najbardziej przypadkowej)

---

1. One Day (Jeden dzień, 2011)

reż. Lone Scherfig

4. Out of Sight (Co z oczu to z serca, 1998)

reż. Steven Soderbergh

Jack Foley: It’s like seeing someone for the first time — you can be passing on the street — and you look at each other and for a few seconds, there’s a kind of a. . .a recognition. Like you both know something. But then the next moment the person’s gone, and. . .and it’s too late to do anything about it and you always remember it because it was there and you let it go, and you think to yourself, “What if I had stopped? What if I had said something? What if? What if?” It may only happen a few times in your life.
Karen Sisco: Or once.
Jack Foley: Or once.

---

5. Two Weeks Notice (Dwa tygodnie na miłość, 2002)

reż. Marc Lawrence

Gdy jest mi smutno i źle zawsze włączam ten film. Sandra Bullock jako mająca swoje ideały zdolna prawniczka po Harvardzie i Hugh Grant jako roztrzepany i beztroski milioner. Znowu – on doprowadza ją do szaleństwa, ale kiedy ma szansę to ona nie potrafi tak zwyczajnie od niego odejść. Wesołe, zabawne, lekkie… o uzależnieniu od drugiego człowieka i braku umiejętności podejmowania jakiejkolwiek własnej decyzji.

No i cóż… panowie, czasem trzeba umieć zawalczyć o taką pyskatą i przemądrzałą panienkę. Jak umiejętnie to rozegracie to jest możliwość, że w pewnym momencie przestanie ona trajkotać